Načini izražavanja mišljenja o izvršenom vještačenju u kriminalističkoj rukopisnoj identifikaciji

Sažetak

Inspiracija za rad i problem(i) koji se radom oslovljava(ju): Kako tematski tako i strukturalno, ovaj rad je inspirisan željom autora da prikaže potrebni način iskazivanja mišljenja o izvršenom vještačenju unutar kriminalističke rukopisne identifikacije, odnosno uporedi domaća iskustva sa međunarodnom praksom.

Ciljevi rada (naučni i/ili društveni): Prikazati načine izražavanja mišljenja o izvršenom vještačenju u kriminalističkoj rukopisnoj identifikaciji u našoj zemlji, odnosno u nekim državama koje bi svojim iskustvima i praksom mogle biti interesantne i našoj stručnoj i naučnoj javnosti.

Metodologija/Dizajn: Elementarne metode koje su korištene prilikom ovog istraživanja su: analiza sadržaja, metoda deskripcije, klasifikacije i specijalizacije, komparativni i historijski metod.

Ograničenja istraživanja/rada: Rad je teorijskog karaktera i nisu postojala bitnija ograničenja.

Rezultati/Nalazi: U praksi kriminalističkog vještačenja-identifikacije rukopisa je kod iznošenja mišljenja o zaključcima provedenog vještačenja moguće koristiti izjašnjavanje s određenim nivoom-stepenom vjerovatnosti. U prikazima prakse odabranih država vidljivo je da sve države, manje-više, koriste slične polazne osnove za ovu problematiku. Države odabrane za komparaciju, u manjoj (Holandija i SAD) ili većoj mjeri (Njemačka) načine izražavanja mišljenja sa određenim stepenom vjerovatnoće dodatno raščlanjuju u odnosu na praksu u našoj zemlji. U budućnosti će biti značajno pratiti kretanja unutar prakse u Njemačkoj, obzirom na proklamovanu težnju, po kojoj se u budućnosti mišljenje o provedenom vještačenju ove vrste uopće neće davati sa apsolutnom sigurnošću (težnja tzv. “matematizaciji” rezultata vještačenja).

Generalni zaključak: Praksa u pogledu načina rada u našoj zemlji, generelno, ne odstupa od prakse država sa kojima je vršena komparacija. Međutim, također je vidljivo da se u državama sa kojim je vršena komparacija daleko veća pažnja (i sa teorijskog i sa praktičnog, i posebno  naučnog nivoa) posvećuje ovim pitanjima, te se na ista pokušava dati, na nauci, zasnovan odgovor.

Opravdanost istraživanja/rada: U praksi u našoj zemlji, mnogi vještaci izbjegavaju izložiti svoj sud-mišljenje s određenim stepenom vjerovatnoće. Mnogi od njih smatraju da svoj posao nisu uradili na adekvatan način ako mišljenje o zaključcima vještačenja nije iznijeto sa apsolutnom sigurnošću. Također, organi postupanja sa nalazima vještačenje ove oblasti ne poznaju u dovoljnoj mjeri pojedina pitanja vezana za metodiku vršenja vještačenja iz ove oblasti. Jedno od takvih pitanja je i tema ovog rada. U tom smislu opravdanost ovog rada leži u tim činjenicama, odnosno pitanjima koja iz istih proizilaze.